Apre Nedir?

Mse Kimya Apre Nedir?

Apre, tekstil ürünlerinin; kullanım özelliklerini, tutumunu ve görünümünü geliştirmek veya ürüne katma değer sağlayacak; yanmazlık, buruşmazlık, parlaklık, yeni haslık özellikleri, koku ve kir tutmazlık gibi kimyasal özelikler veya kumaşın makaslama gibi işlemlerden oluşan mekanik apre ile yeni görünüm özellikleri kazandırmak amacı ile genellikle boyama işleminden sonra yani satışa sunmadan önce yapılan en son işlemlere denir. Apre işlemlerine bitim (son) işlemleri de denir. 

Apre, en temelde boyacılık, örmecilik ve dokumacılık gibi sektörlerde kumaşı istenen hale getirme amaçlı olarak kullanılan maddeyi ifade eder. Kumaş veya derinin göreceği işlemlere hazırlanması sürecinde temizlenmesi, parlatılması, cilalanması, düzeltilmesi ve kimyasal emdirilmesi gibi süreçlere apre denir. Aprenin faaliyet alanı ve nitelikleri değişkenlik gösterir. Tekstil ürünlerinin görünümünü farklılaştırmak, kullanım niteliklerini geliştirmek, yeni görünüm özellikleri kazandırmak aprenin alanına girer. Örneğin, bir kumaşa yanmazlık ya da kırışmazlık özelliği kazandırmak ya da derinin parlaklığını artırmak, kir tutmaz nitelik kazandırmak aprenin alanına girer. Boyama işleminden sonraki, yani satış öncesi son süreci ifade eden aprenin mekanik (kuru) apre ve kimyasal (yaş) apre çeşitleri bulunur. Bunlar; şardonlama, fırçalama, makaslama, kayganlaştırma ve zımparalama gibi işlemleri kapsar. Kuru apre, ürünlere kuru hâlde yapılan işlemlerdir. Kesme, traşlama ya da tüylendirme gibi mekanik etkileri içerir ve süreç boyunca herhangi bir kimyasal kullanımı söz konusu değildir. Makaslama, sanfor, fikse yani çekmezlik apresi, presleme, dekatür gibi işlemler mekanik aprenin alanına girer. Kimyasal aprede ise apre materyalleri su ve benzeri bir sıvıda ürüne aktarılır ve aynı sırada bu materyaller kimyasal bağlarla bütünleştirilir. Sentetik apresi, antiseptik apre, kir tutmaz apre, su geçirmez apre, güve yemez özellikli apre ve yumuşaklık apresi kimyasal apre sınıfındakilerin başlıcaları arasında yer alır. Süreçler apre çeşidine göre farklılaşmakla birlikte, amaca uygun en iyi neticeleri almak esastır. Örneğin, şardonlama yani tüylendirilmiş yüzey görünümü, yakma işleminin tersi bir durumdur ve şardonlama ile ürünün ısı yalıtımı özelliği artar. Ayrıca ürün, daha dolgun ve yumuşak bir doku kazanır. Tekstil malzemelerine yumuşaklık kazandırmak için yapılan kayganlaştırma apresi ise kimyasal apre kategorisindedir. Bunda mekanik aprede sağlanandan çok daha etkileyici bir yumuşaklık elde edilir. Hangi işlemin uygulanacağı tekstil ürünün türüne ve kullanım amacına göre belirlenir. 

Apre işlemleri iki konu dikkate alınarak sınıflandırılabilir: 

1. Elyafın cinsi ve kalitesine göre apre işlemleri, 

2. İşlemin yapılış şeklini dikkate alarak apre işlemleri, 

Bunlarda kendi aralarında ayrılırlar; 

1. Elyafın cinsi ve kalitesi dikkate alınarak yapılan apre işlemleri: 

a) Selüloz esaslı mamullere yapılan apre işlemleri, 

b) Protein esaslı mamullere yapılan apre işlemleri, 

c) Sentetik esaslı mamullere yapılan apre işlemleri, 

2. İşlemin yapılış şeklini dikkate alarak yapılan apre işlemleri: 

a) Mekanik apre (kuru apre), 

b) Kimyasal apre (yaş apre), 

30.12.21 02:28

651 Okunma